Deskundigen die zich online vergalopperen, loslopende hond, anti-wolf statements landgoed en welpen
Foto: Vaderwolf Bram juni 2025 (GW3237m) – Ramon van Bentum
LEUSDEN – Het is bijna drie maanden geleden dat wolf Bram (19 mei 2025) mogelijk betrokken was bij een incident op landgoed Den Treek-Henschoten in Leusden. Vandaag oordeelde de rechter in Utrecht over het lot van Bram: hij mag worden afgeschoten. Ondertussen laat wolf Bram zich weinig zien. Hij doet wat vaderwolven doen, welpen verzorgen, jagen met de jaarlingen, slapen, spelen en territorium markeren. Wie wel veel wordt gezien, is de rentmeester van het landgoed die ’s avond (over)uren rondjes rijdt bij ecoduct Treeker Wissel. De jagersstoelen staan al klaar. Ook de betrokken ‘onafhankelijke’ ‘deskundigen’ zaten niet stil, online vergaloppeerden ze zich moeiteloos. Maar er is meer: wat gebeurde er allemaal die maandag en is het wel urgent?
Belangrijke update 27 juli 2025
Op vrijdag 25 juli 2025 ontving Wolven in Utrecht foto’s en video’s van wolf Bram met de welpen. Het ondersteunt de bevindingen die in dit artikel staan.
Opiniërend achtergrondartikel
Wie de ontwikkelingen in 2023 en 2024 rond wolf Bram een beetje gevolgd heeft, zal niet verbaasd zijn dat ook 2025 in het teken staat van tunnelvisie, overlegstructuur, belangen, halve waarheden, welpen, loslopende honden en misinterpretaties.
Niets was wat het leek vorig jaar. Er waren achteraf loslopende honden betrokken bij twee ‘incidenten’ met discutabele bewijzen. Een medewerkster van Mirjam Sterk liep met een loslopende hond voor het ecoduct en er bleek een loslopende hond betrokken bij het omver gelopen meisje. Een ander incident was helemaal niet waar: de scholier was niet omsingeld door een roedel wolven,
Dat is dit jaar niet anders. Het team van Wolven in Utrecht heeft veel informatie binnengekregen.
Maandagmiddag 21 juli 2025 ontvingen we van Edwin (gegevens bij Wolven in Utrecht bekend) een ontroerend bericht met foto’s dat de bodem onder de urgentie in een klap wegslaat. Zijn geanonimiseerde verslag lees je hier. Hij schreef:
”Vandaag zijn mijn vriendin en ik wezen wandelen op het landgoed Den Treek-Henschoten. Rond 8 uur vanmorgen zaten wij langs de rand van een zandpad (beetje verscholen) te ontbijten terwijl we plotseling in onze ooghoeken een wolf vlakbij verscheen (circa 8 meter).
We stonden verrast maar rustig op, de wolf bleef even staan en koos er toen voor het pad te verlaten via het hoge gras en met boog om ons heen te lopen. Ik heb er nog snel een foto van kunnen maken.”
Wat er maandagochtend 19 mei allemaal gebeurde
Omdat team Wolven in Utrecht vele uren doorbrengt in het gebied, zien en horen we veel. Zo ook op donderdag 10 juli.
Er kwam een man naar een van de teamleden toe in het bos. De man had een lawaaierige middelgrote hond bij zich. De rentmeester van landgoed Den Treek-Henschoten had op 19 mei 2025 aan de Stad Amersfoort verteld:
”Gisteren zou een wolf opdringerig zijn geweest bij een wandelaar met een hond. Vanmorgen vertelde een andere hondeneigenaar ongeveer hetzelfde. Een vader met twee kinderen zou vanmorgen ook een wolf hebben zien rondlopen en assistentie hebben gevraagd. Een toezichthouder heeft het gezin van het landgoed af begeleid.”
De man met de middelgrote hond vertelde een ander verhaal. Het waren geen losse ‘incidenten’, het ging vooraf aan het ‘bijtincident’ bij het Vogelwater. De man vertelde het volgende (gegevens en kenmerkende details zijn bekend bij Team Wolven in Utrecht):
De man was die maandagochtend 19 mei 2025 met zijn fietskar en hond naar Den Treek gegaan. Hij nam de route die hij meestal neemt. Over de hei naar het bos bij de Waterlooweg. Eenmaal in het bos en uit het zicht, haalde hij zijn hond uit de fietskar om hem ”even zijn pootjes te laten strekken”.
Terwijl zijn hond (deze lijkt qua kleur en formaat een kleine wolf) daar losloopt, komt wolf Bram op een drafje aangelopen; volledig gefixeerd op de hond. De man zet zijn geagiteerde hond terug in de fietskar, wolf Bram blijft gefixeerd op de hond in de buurt staan. Er komt een man met twee kinderen aan en zij gaan bij de man met de hond staan. Op dat moment komt de BOA van het landgoed aangereden vanaf Den Treek. Wolf Bram gaat er meteen vandoor. De BOA is boos. Hij brengt de vader met twee kinderen naar de parkeerplaats op de Waterlooweg en de man fietst terug met zijn geagiteerde hond naar het noorden vlak langs het Vogelwater. En vertelde hij: “En daarna gebeurde dat met die vrouw.”
Waarom is deze trigger van de gebeurtenissen 19 mei 2025 niet vermeld? De rechter had deze man als getuige moeten oproepen of de BOA vragen om meer informatie. Ook BOA’s van privélandgoederen zijn verplicht notities te maken. De gegevens van de man zijn bekend bij het landgoed, hij is naderhand gebeld.
Ecoloog en onderzoeker Dries Kuiper vertelt aan RTVUtrecht:
Bij BNN VARA vertelt Dries Kuiper meer over het onderzoek. Het onderzoek werd op 2 oktober 2025 gepubliceerd:
Uitleg en locatie
Om dit voorval te begrijpen, is het belangrijk de locaties te weten. De man tekende de locaties in het zand en vertelde gedetailleerd waar wat gebeurde.
Het is van vorig jaar bekend dat wolf Bram behoorlijk overstuur raakt van loslopende honden vlak bij de welpen. Een loslopende hond is een ‘vijandige wolf’ die de welpen kan doden. Het is accuut gevaar. Dit is de reden voor de aanlijnplicht in het kerngebied.
Het voorjaar van 2025 was droog. Alle grote regenbeken en -plassen van vorig jaar zijn opgedroogd. Wolven met welpen zitten in de buurt van water. Een van die plassen is tussen de Waterlooweg en Oude Utrechtseweg in. Dat gebied is afgezet met schrikdraad en er mogen geen honden komen. De wolven met welpen zaten vorig jaar daar of in de buurt daarvan. Wolven verplaatsen hun welpen/nesten vaak.
Omdat het landgoed geen monitoring van de overheid toelaat en geen gegevens deelt, heeft Wolven in Utrecht gekeken naar het meest logische scenario, gebaseerd op feiten en op gegevens uit 2024.
De kaart laat het volgende zien:
- Rode cirkel: incident Vogelwater 19 mei
- Gele cirkel: locatie waar man met hond vooraf was
- Groene vierkant: gebied met water, afgezet met schrikdraad, verboden voor honden – de wolven zaten daar vorig jaar met de welpen (in de buurt)
- Blauwe pijl: ecoduct Treeker Wissel
Mochten de welpen in of rond het groen gekaderde gebied hebben gezeten in mei (of daarheen verplaatst gaan worden), dan is de man met hond daar dichtbij geweest. Het Vogelwater is in de richting waarheen de man vertrok. Mogelijk is Bram gestrest door de hond, de consternatie en de terreinwagen richting het Vogelwater gegaan. Mogelijk heeft dat tot een vergissing of onbedoelde interactie geleid met de gillende vrouw.
Tot nu toe is niet openbaar wat daar precies is gebeurd. En niemand was bij de interactie aanwezig. Het is wel duidelijk dat er heel wat aan vooraf ging.
Van wolf Bram is bekend dat hij totaal geen interesse heeft in mensen, alleen als er honden bij zijn. Misschien heeft hij de vrouw helemaal niet gezien, was het een reflex door de adrenaline en het gegil van de vrouw. De hond van de man maakte veel lawaai (ook toen de man met hond het verhaal vertelde). Er komen dagelijks duizenden mensen in het gebied. Wolven besluipen geen prooien of mensen; ze jagen op. De Utrechtse wolven hebben nooit predatie naar mensen. Wel natuurlijk beschermend gedrag in welpentijd.
Deze video toont hoe kort de afstand is tussen het pad met de loslopend hond en het smalle pad naar het Vogelwater waar wolf Bram heen vluchtte en de interactie met de vrouw plaatsvond.
“Dit is geen habitat voor de wolf”
De wolvin en schuwe jaarlingen van Brams roedel worden nauwelijks door mensen gezien. Het is niet zo dat zij door gewenning aan mensen minder schuw zijn of verkeerd gedrag aanleren. Sinds 19 mei werd wolf Bram, meestal op afstand, waargenomen; waarbij hij gewoon wegliep. Ook voor de fotograaf die hem binnen een paar seconden op afstand met de telelens fotografeerde, zie foto bij dit artikel, ging hij op de loop. Wolven in Utrecht zag de wolven ook op afstand.
Wie deze weken wel volop van dichtbij gezien wordt, en mensen bekijkt, benadert en vragen stelt over wie ze zijn en wat ze er doen, is de rentmeester van het landgoed. Hij rijdt in de avonduren urenlang rond in het vergunninggebied van wolf Bram voor het ecoduct Treeker Wissel. Dit hebben verschillende gemeld. Ze vragen zich af wat dit betekent. Sinds vorige week staan er ook jagersstoelen bij bijvoorbeeld het ecoduct en de plas.
In het vergunningengebied is mogelijk de roedel met de kleine welpen. Dat betekent dat wolf Bram, evenals vorig jaar, als een rat in de val zit:
In juni 2025 publiceerde het landgoed online het jaarverslag over 2024, met niet mis te verstane anti-wolven stellingen. Het jaarverslag was voor 19 mei 2025 geschreven. Enkele fragmenten uit het jaarverslag:
- Sinds oktober 2024 heeft ecoloog en wolverkenner Erwin van Maanen in opdracht van het Landgoed een intensieve monitoring uitgevoerd om de populatie en het gedrag van de wolven beter in kaart te brengen. Het gebied waar hij zijn onderzoek uitvoerde, strekte zich niet alleen uit over Den Treek-Henschoten, maar ook over diverse andere particuliere landgoederen zoals De Boom, Rumelaar, Appel, Anderstein en Sandenburg. Concreter gezegd: enerzijds vanaf de Utrechtse Heuvelrug tot Scherpenzeel in de Gelderse Vallei en anderzijds tot aan de omgeving van Leersum en Langbroek.
- In hun gedrag is duidelijk ook een interactie te zien met de mens. De incidenten, waarbij wolven dichter bij mensen en honden kwamen, getuigen hiervan. Dit leidt tot zorgen over hun gewenning aan mensen.
- Het Landgoed constateert dat de Utrechtse Heuvelrug in de praktijk geen geschikte leefomgeving is voor de wolf.
- De Utrechtse Heuvelrug is eenvoudigweg geen geschikte habitat voor deze predator.
- De Federatie Particulier Grondbezit (FPG) pleitte al voor de mogelijkheid om de wolvenpopulatie gecontroleerd te beheren, zowel preventief als bij schade. En voor de invoering van nulstandgebieden, waar wolven indien nodig verwijderd kunnen worden.
In het jaarverslag staat ook een foto van de welpen uit juli 2024 in Den Treek; deze foto kreeg Wolven in Utrecht vorig jaar al toegestuurd. De locatie waar de foto is genomen, is rond de huidige mogelijke locatie.
De betrokken ‘deskundigen’
Bij het opstellen van de afschotvergunning van wolf Bram, waren een paar ‘deskundigen’ betrokken. Econatura dat voor het landgoed werkt en binnenkort voor privélandgoed Nationaal Park Hoge Veluwe en Glenn Lelieveld voor de Zoogdiervereniging. Ook de Belgische Joachim Mergeay was betrokken, zijn rol was het DNA te onderzoeken.
Nagenoeg niemand in Nederland had van hem gehoord totdat hij werd betrokken voor de ‘genetische detectie’ c.q. bewijslast voor afschot van respectievelijk wolf Hubertus en wolf Bram.
Het Instituut voor natuur- en bosonderzoek in België kreeg namelijk de opdracht ‘Genetische detectie van een bijtincident van wolf of hond, 19 mei 2025’. De taak van Joachim Mergeay en een collega was om de monsters te onderzoeken op DNA-soort.
Voordat het laboratorium rapport was gepubliceerd, wist deze DNA-onderzoeker al op Facebook en bij het voorstellen van Wolven in Utrecht bij Werkgroep Wolf Nederland, te melden dat het een goede zaak is dat wolf Bram afgeschoten wordt. Hij trapt flink af met een ongezouten mening en Glenn Lelieveld valt in.
Quotes van Joachim Mergeay over afschot van wolf Bram:
”Hier moet je verder dan het individu kunnen denken: de populatie zal hier weinig v voelen, het maatschappelijk draagvlak des te meer.”
“Er is geen twijfel dat wolf Bram een dame zonder aanleiding heeft gebeten.”
”de wonde was inderdaad schoon en gaf geen DNA. De bijtsporen op de kledij wel daarentegen”
”Ik probeer via transparante en objectieve wetenschap gezonde wolvenpopulaties te krijgen in Europa.”
”Hoe onaangenaam dit ook is: beleid volgt een internationaal aanvaard en maatschappelijk afgeklopt protocol rond interventies met wolven die ongewenst gedrag vertonen. Dat is door interventies van stakeholders al eerder geblokkeerd, maar nu is het door de zure appel heenbijten.”
Een vraag: ‘Dus u kunt uit het DNA zien dat het “zonder aanleiding” was? Kunt u dat uitleggen?
Joachim Mergeay ”nee, uit het getuigenverslag 
”
Op 9 juli schrijft hij op het bericht over de vergunningenaanvraag :
“Een correcte beslissing volgens mij, en zowat alle experts van LCIE“
”het is zeker niet evident om een dier individueel te herkennen, maar hier in dit gebied heb je momenteel maar twee dieren waartussen je kan missen: deze wolf GW3237m “Bram” en zijn madam. Je kan twee wolven vaak wel op individuele kenmerken onderscheiden, maar het is zeker niet evident.”
“Als je de Utrechtse Heuvelrug bekijkt, dan zie je dat elke plek binnen 200 m van een wandelpad ligt. Die jonge wolven zien dus elke dag tientallen, zo niet honderden wandelaars passeren onder hun neus. “
Wat klopt er niet aan de uitspraken van Joachim Mergeay over wolf Bram?
Er klopt heel veel niet aan de uitspraken van Joachim Mergeay. Het saillantste is dat hij hier als onafhankelijk DNA-onderzoeker met zijn, ook nog aantoonbaar onjuiste, meningen gierend uit de bocht vliegt.
- Wetenschappelijke onderzoekers die een feitenanalyse doen in het laboratorium (forensisch onderzoek), horen zich afzijdig te houden van meningen. Als de onderzoeker zo’n duidelijke mening heeft, hoe kan men dan zeker weten dat het een objectieve interpretatie is.
- Er zijn vijf wolven in de provincie, niet twee. Waarschijnlijk is er zelfs nog een wolvin met partner. De jaarlingen lijken op wolf Bram.
- Joachim Mergeay gaat niet over een ”Gezonde populatie”
- Je schiet geen wolven af voor het maatschappelijk draagvlak. Het is een strikt beschermde diersoort.
- Je schiet geen ouderdieren met jonge welpen af in een gebied met grote verstoringen en gevaren.
- Interventies zijn niet door ‘stakeholders’ geblokkeerd. Het was de Zoogdiervereniging in 2023 niet gelukt wolf Bram te zenderen. Het landgoed wilde niet meewerken aan (bescherming) maatregelen en paintballen en last but not least: het was de provincie die een ‘rammelende’ vergunning in elkaar had gedraaid met verboden middelen (dat wisten ze al een half jaar). Bovendien bleek dat de veronderstelde solitaire wolf Bram helemaal niet solitair was.
”De Zoogdiervereniging voert deze werkzaamheden in opdracht van de provincie uit. Tot nu toe is het nog niet gelukt de wolf te zenderen.”
Glenn Lelieveld laat zich ook niet onbetuigd
Ook Glenn Lelieveld mengt zich in de online discussie op Facebook. Hij schrijft onder meer:
“het was een prima aanvraag, maar er werd enorm veel rookgordijn gecreëerd en de voorzieningenrechter had (in de enorme beperkte tijd die zo iemand neemt) onvoldoende lef om het door te laten gaan. Wat vooral mij stoort is dat FB en AR vooraf zijn betrokken en nog steeds naar de rechtbank stappen, met dit als voorspelde en daadwerkelijk gevolg.”
“mijn mening is vooral dat dit al bij de eerste berichten twee jaar geleden aangepakt had moeten worden zoals wij adviseerden. En dat het idioot was dat het vorig jaar is tegengehouden. Dat is de reden dat dit nu nodig is.”
“je kent de details onvoldoende om hier kort antwoord op te geven, maar er wordt meer nagedacht dan dat je denkt. Ook door experts die nu aangeven dat er geen andere
optie meer is dan afschot. En je weet dat wij dit niet zomaar aangeven, wij willen ook een wolf niet zomaar (laten) doden.”
“dan richt je vooral niet tegen het besluit, maar tegen de acties van Faunabescherming en Animal Rights waardoor er niet ingegrepen kon worden toen de overheid eindelijk wél deed wat ze moest doen, alsnog de escalatie volgde en nu deze wolf ten dode opgeschreven staat.”
Wat is er niet juist aan de uitspraken van Glenn Lelieveld?
Het is zorgelijk dat Lelieveld probeert de partijen die betrokken zijn bij de rechtszaak over Bram, de Faunabescherming (FB) en Animal Rights (AR), vooraf in diskrediet te brengen. Animal Rights en Faunabescherming laten ook weten helemaal niet vooraf betrokken te zijn. En wat is er nog meer onjuist?
- Er zijn genoeg andere opties: rustgebieden, hondenvrije zones, paintball.
- De vergunning van 2024 zat slecht in elkaar met verboden middelen, dat is de reden dat de rechter niet akkoord ging.
- De Zoogdiervereniging had zelf fouten gemaakt in de monitoring; ze meenden dat Bram een solitaire Duitse wolf was. Dat was onjuist, hij was de vader van de roedel.
- Het was de Zoogdiervereniging zelf niet gelukt in 2023 wolf Bram, toen nog aangeduid als Der Alte, te zenderen.
- De problemen zijn niet veroorzaakt door AR en FB maar door (loslopende) honden, het niet nakomen van afspraken van rustgebieden, recreanten die maar doen wat ze willen, het niet afschalen van legeroefeningen en het niet tijdig hondvrij maken van gebieden.
Ontbrekende bijlagen en wildcamera’s spotten geen wolven
Bij de vergunningaanvraag die dierenrechtenorganisaties aanvechten, ontbraken de belangrijkste bijlagen: met het bewijs. Na aandringen werden de bijlagen eindelijk geleverd, maar de foto’s waren vervaagd en belangrijke informatie was weggelakt. Het was daardoor lastig de vergunning te beoordelen op juistheid.
Animal Rights publiceerde vandaag een spot-on artikel over de vergunning op de website:
Utrecht wil wolf Bram dood hebben en heeft de ‘usual suspects’ als ‘deskundigen’ ingehuurd om die moordwens te verdedigen. Naar de mening van Animal Rights slaagt men daar niet in. Lees het artikel: Weer naar de rechtbank voor wolf Bram.
En er is nog iets opvallends. In het noorden van Den Treek is Landgoed Nieuw Heuvelkamp, niet ver van het Vogelwater. Het landgoed publiceert op een YouTubekanaal beelden van wild. Er is niet een keer een wolf gesignaleerd op hun grond. Alleen reeën en vossen. Kanaalomschrijving:
”Op dit kanaal publiceren we filmpjes van wild op het landgoed nieuw heuvelkamp. Het kanaal is actief sinds juni 2025. De filmpjes zijn afkomstig van de camerabewaking. Het landgoed is 5ha groot, waarvan ongeveer 4ha bos. Het landgoed grenst grotendeels aan het zeer grote, bekende landgoed Den Treek, dat is opengesteld voor publiek. Landgoed Nieuw Heuvelkamp is niet opengesteld voor publiek, het is privéterrein. Maar omdat het leuk is als je geïnteresseerd bent in wild uit dit gebied, publiceren we wel de filmpjes van reeën dassen vossen boommarters en andere dieren die onze camerabewaking opvangt. Zo ontstaat een aardig beeld van wat er zoal rondloopt en wanneer. De wolf hebben we, overigens, nog niet op bezoek gehad.”
En de mensen die wolf Bram de afgelopen 10 weken gezien hebben? Die zijn niet gebeten of aangevallen.
Ondertussen lijkt de provincie Utrecht volledig ontspoord. Als Bram is doodgeschoten willen ze de welpen wel bijvoeren met vlees:
Conclusie
Als het gaat om het lot van een strikt beschermde diersoort, en in dit geval ook nog een bijzondere wolf met karakter die én welpen heeft én symbool staat voor de terugkeer van de wolf in de provincie Utrecht, is uiterste onafhankelijke zorgvuldigheid geboden. Er mag op geen enkel mogelijke manier sprake zijn belangenverstrengeling, vooringenomen deskundigen, onduidelijk bewijs, subjectieve interpretaties van gedrag van de wolf in het nadeel van de wolf zonder ondersteunend bewijs. Met als doel naar afschot toe te werken.
Er zijn nog altijd loslopende honden, recreanten die zich niet gedragen, waarschuwingsborden die worden vernield, gevaarlijke en drukke wegen, legeroefeningen en andere verstoringen.
Er staan niet voor niets waarschuwingsborden in het kerngebied: “In dit gebied leven wolven, momenteel met welpen”.
De voorgestelde vergunning in het gebied is ronduit kwalijk. In een groot deel van het vergunninggebied zijn bedrijven, huizen, dieren, mensen, fietsers, auto’s en andere menselijke activiteiten.
Ook het gevraagde tijdstip is zorgelijk, vanaf een uur voor zonsopgang tot een uur na zonsondergang. De wolven zijn bij daglicht al lastig te onderscheiden, laat staan in de schemering, in grote mistbanken en bij laaghangende bewolking.
Er is een kleine kwetsbare roedel op de Utrechtse Heuvelrug. In 14 maanden tijd zijn vier wolven aangereden. Drie wolven overleefden het niet. De kans dat een van de ouderdieren ziek wordt of wordt aan- of doodgereden, is groot. Wolf Bram overleefde een aanrijding in oktober 2024 op het nippertje. De welpen hebben beide ouderdieren nodig om ze te voeden, verzorgen en beschermen. Zeker in een gebied met zoveel gevaren en verstoringen als in Utrecht. Wolf Bram is een sterke en beschermende vaderwolf.
Er zou strenger gehandhaafd moeten worden op loslopende honden. Gebieden zouden hondvrij gemaakt moeten worden. Dat had al in 2023 moeten gebeuren.
Incidenten op privélandgoederen moeten onderzocht worden door objectieve, onafhankelijke forensische deskundigen. Zeker in zo’n precaire zaak als dit.
Op basis van openbaar beschikbare informatie, is er geen overtuigend bewijs dat wolf Bram zonder enige provocatie of aanleiding tot een bijtincident is overgegaan. Diverse factoren wijzen op een getriggerde reactie door een loslopende hond in de buurt van de welpen, menselijke aanwezigheid en rondrijdende terreinwagen. En daardoor een mogelijke vergissing van wolf Bram. De verslaglegging voor de vergunningaanvraag bevat hiaten en geeft ruimte tot twijfel over de feitelijke toedracht.
Iedereen heeft recht op een eerlijk proces. Ook wolf Bram.
